Ano 8-to mart 1857 ki jekh Njujorško fabrika baši o tekstil organiyziringje štrajko, rodindor polače šartia baši o bkjarne džuvlja. Palo ko 51 berš ko vi agajrutno dive sa panda jekh štrajko e džuvlengoro. O bukjarne sine panle ani fabrika thaj našti sine te ikloven, thaj palo odova astragja bari jag.

Ki adaja bari jag tabile 129 džuvlja. Ko nišani baši adava dive jekh berš angle ano Njujork ano 8-to mart avgo drom kergjape komemoroacia sar dive e džuvljakoro.

Ano 1910 berš ano Kopenhagen, ko Dujto internacionalno konferencia e džuvljakiri sa sa ando decizia o oftoto mart te ovel anavkerdo sar dive e džuvlikano maribe baši pire hakaja. Agjar ano 19 mart najanglal sa anavkerdo o Internacionalno dive e džuvljakoro. Tega ani Germania, Danska, Avstria, Švajcaria thaj Amerika o duvlja rodinge piro hako baši piro avazi. Ani Germania sar misal i Klara Cetkin ikavgja milioni manuša ano drom. Ano 1912 berš o džuvlja ani Francia vi agjar apliciringje baši hako pire avazeske thaj o hako baši alusaribe, palo adava ani Holandia thaj Švedska, palo jekh berš ani Rusia.

Ano 1918 berš, o hakia baši o džuvlja te alusarinen thaj te oven alusarde sa sa avgo drom ani Germania. Odova sa avgo baro sukcesi e džuvljakere organizacijake ani akaja them. I avgo deputatka ano germanijakoro nacionalno khedipe sa i vajmar so sa membro tari Socijalistikani partija.

Duj berša palal ano oftoto mart ano sankt Peterzburg, o džuvlja rusinke bukjarne ani tektilno ndistrija, iklile ano štarjko, lendor egzampl taro amerikansko džuvlja. Akava štrajk palo adava angja dži ki Februarsko revolucia ki Rusia. Ani Dujto internacionalno konferencia e džuvljakiri ani Moskva, ano 1921 berš sine andi i decizia baši oftoto mart te ovel anavkerdo sar lumiakoro dive e džuvljakoro. Akava dive andinela baši lengoro zori kova so angja sukcesi ko anibe ofto satengoro buti keribe thaj jekh ka jekh plate e muršencar, numa thaj arakhiba e dajengiri baši bijandipaskiri apstitencia.

Kana o nacistia thaj o Hitler ale ano šerutnipe ki Germania ola na mekle te ikerelpe o Dive e džuvljakoro. Palo ko Dujto lumiakoro maribe o Dive e džuvljakoro 8-to mart sine palem muklo te nišankerelpe ani Germania ko kotor so sine tela ko SSSR.

Sal ko 1960 berš ani Germania so sa tala ko Paščimalo bloko sa muklo te ikerelpe o Dive e džuvljakoro.

Како настана 8-ми март Денот на жената

На 8 март 1857 година, работниците во фабрика за текстил штрајкуваа во Newујорк, барајќи подобри услови за работа на жените. Истиот ден, на истото место само 51 година подоцна, имаше уште еден штрајк за жени. Работниците прво биле заклучени во фабрика, од каде не можеле да излезат, а потоа избувнал пожар.

Пожар во кој изгореа 129 жени. Во знак на сеќавање на овој настан, една година подоцна во Newујорк, за прв пат беше одбележан 8 март, Денот на жената.

Во 1910 година, во Копенхаген, на Втората меѓународна конференција на жени, беше договорено еден ден во март да биде прогласен за Ден на борбата на жените за своите права. Така, 19 март најпрво беше прогласен за прв Меѓународен ден на жената, а не за 8 март. Имено, тогаш жените на Германија, Данска, Австрија, Швајцарија и Америка побараа право на глас.
Во Германија, на пример, Клара Цеткин изнесе милион луѓе на улица. Во 1912 година, жените во Франција исто така аплицираа за право на глас, вклучително и правото на избор, а потоа жените во Холандија, Шведска и една година подоцна, во 1913 година, Русија.

Во 1918 година, правото на жените да гласаат и да бидат избрани за прв пат беше воведено во Германија. Тоа беше првиот голем успех на движењето на жените во оваа земја. Првата пратеничка во германското национално собрание во Вајмар беше член на Социјалдемократската партија.

Две години порано, на 8 март, во Санкт Петербург, жени, Русинки вработени во текстилната индустрија, излегоа на штрајк, следејќи го примерот на американските жени. Овој штрајк подоцна доведе до избувнување на Февруарската револуција во Русија. На Втората меѓународна конференција на жени во Москва, во 1921 година, беше одлучено 8 март, светски, да се прогласи за Меѓународен ден на жената. Овој ден е потсетник на нивната долга борба, во која најголемите успеси беа воведување на 8-часовно работно време, изедначување на платите за мажи и жени, но и заштита на мајките и воведување на породилно отсуство.
 Кога нацистите на Хитлер дојдоа на власт, тие го забранија Денот на жената и го воведоа Денот на мајката. Жената оттогаш е сведена на сопруга и мајка во Германија. По Втората светска војна, Денот на жената 8 март беше повторно воведен во делот на Германија под советска окупација. Дури во доцните 1960-ти, жените во тогашна Западна Германија повторно го пронајдоа 8 март, Меѓународниот ден на жената.